بررسی تحلیلی ولایت تکوینی چهارده معصوم ( علیهم الصلوه والسلام ) از منظر عقل و وحی

مرتضی محمدی نجات

کلام

کارشناسی ارشد

محمد جعفری

روحی

موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی

1388

موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی

واژگان کلیدی : ولایت ، ولایت تکوینی چهارده معصوم ( علیهم الصلوه والسلام) ، عقل ، وحی ، معجزه . بر اساس فصل اول ، به جهت این که موضوع بررسی ولایت تکوینی چهارده معصوم ( علیهم الصلوه والسلام ) کمتر در کتب کلامی مستقلا مورد بحث قرار گرفته و به جهت پاسخ به شبهات آن ، بررسی موضوع ضروری است . هدف از آن شناخت بهتر خداوند و اولیای ایشان و تاثیر گرفتن تربیتی ، روحی ، فردی و اجتماعی از صاحبان ولایت تکوینی است . بر اساس فصل دوم ، ولایت در لغت به معنای نوعی قرب است و مقصود از ولایت تکوینی ، کمال وجودی و معنوی است که صاحب آن ، سرپرست و متصرف در عالم و انسان است . بر اساس فصل سوم ، ولایت تکوینی ذاتا و استقلالا برای خداوند متعال است . از نظر عقلی این ولایت برای برخی انسان‌ها امکان بلکه ضرورت دارد . ادله عقلی آن عبارتند از قاعده امکان اشرف ، قاعده لطف ، مظهریت اسمای از خداوند . دلیل امکان اشرف دلالت می‌کند که جماد برای گیاه و گیاه برای حیوان و حیوان برای انسان و انسان برای امام معصوم که ولی تکوینی می‌باشد خلق شده است پس ولی تکوینی باید موجود باشد . قاعده لطف طبق تقریر مختار ، دلالت بر لطف خداوند بر ولایت تکوینی و تصرف امام جهت هدایت و رشد دادن و توفیق و امداد و دستگیری و رساندن به مطلوب می‌کند . مظهریت اسما از خداوند دلالت می‌کند اسم ولی پروردگار مظهری دارد که امام معصوم (ع) که ولایت دارد آیه و مظهر و نشانگر صفات اوست . ویژگی این اولیای عصمت و دارا بودن تمام فضایل و کمالات در مرحله اعلی می‌باشد . بر اساس فصل چهارم ، آیات دلالت کننده بر ولایت تکوینی ایشان عبارتند از آیه ولایت ( مائده /‎۵۵) آیه خلافت ( بقره / ‎۳۰ تا ‎۳۳) ، آیه امامت ( بقره / ‎۱۲۴) بر اساس فصل پنجم ، آیات متعددی از قرآن کریم بیانگر و یا مؤید ادله عقلی ولایت تکوینی و ویژگی‌های آنان می‌باشند . بر اساس فصل ششم ، ولایت ایشان در طول و پرتو ولایت خداوند بوده ، مستقلا هیچ‌گونه ولایتی ندارند . شبهاتی که توهم شرک ، استقلال ، غلو و یا عدم توانایی ایشان بر ولایت تکوینی می‌کند باطل است.

1392/10/14

1495